In de regio Rotterdam-Rijnmond neemt het aantal jongeren met een-op-een begeleiding binnen de jeugdhulp zorgwekkend toe. Wat oorspronkelijk bedoeld is als een intensieve, tijdelijke vorm van ondersteuning – vaak ingezet als laatste redmiddel – blijkt in de praktijk regelmatig averechts te werken. Jongeren raken geïsoleerd, afhankelijk van hun begeleiders, en blijven soms jarenlang vastzitten in uitzichtloze zorgtrajecten.
Het nieuwe magazine Complexe jeugdhulp loopt vast brengt deze schrijnende realiteit in kaart. Aan de hand van praktijkverhalen, wetenschappelijke inzichten en scherpe aanbevelingen laat het magazine zien hoe het systeem jongeren eerder belemmert dan helpt.
De gemeente Rotterdam nam het initiatief voor een verdiepend onderzoek naar deze zorgvorm, samen met hoogleraar Peer van der Helm (Universiteit van Amsterdam). Uit de analyse van 22 casussen blijkt dat één-op-één begeleiding lang niet altijd leidt tot herstel of perspectief. In veel gevallen werkt het juist contraproductief.
Wethouder Ronald Buijt (Zorg, Ouderen en Jeugdzorg) stelt: “Eén-op-één begeleiding blijkt, zeker als het langer duurt dan een paar weken, totaal averechts te werken. De permanente aanwezigheid van een volwassen begeleider remt de ontwikkeling van het kind af en maakt het ook onmogelijk gewoon mee te doen aan het leven. Daarbij is die begeleiding enorm kostbaar. En het is geen probleem dat jeugdzorg geld kost, maar het moet kinderen wel verder helpen en niet afremmen.”
Afwegingskader voor betere beslissingen
Om de inzet van één-op-één begeleiding te verbeteren, ontwikkelde de gemeente een afwegingskader. Dit instrument helpt professionals, ouders en gemeenten om samen bewustere en beter onderbouwde keuzes te maken: wanneer is deze begeleiding écht nodig, hoe verantwoord je de inzet, en hoe werk je toe naar afbouw?
Het kader wordt inmiddels toegepast in de praktijk en helpt om de zorg effectiever, mensgerichter en doelmatiger in te richten.
Een oproep tot verandering
De publicatie is een duidelijke oproep tot verandering. Het systeem moet fundamenteel anders worden ingericht. Niet controle en beheersing, maar verbondenheid, vertrouwen en passende hulp moeten centraal staan. Alleen dan kunnen we jongeren een echte kans op herstel en een toekomst bieden.
De jeugdzorg in Rotterdam-Rijnmond staat op een kruispunt. Tijdig ingrijpen en herziening van het beleid zijn noodzakelijk om te voorkomen dat jongeren vastlopen in een systeem dat hen zou moeten helpen.
Bron: Via persbericht van de Gemeente Rotterdam